سیستم و مکانیزم کلاچ آلفارومئو را بیشتر بشناسیم

نوامبر 16, 2017 7:14 ق.ظ

چه آلفا‌رومئو داشته باشید و چه یک خودرو با برند عمومی، اول و آخر وظیفه انتقال نیروی تولیدی پیشرانه خودرو شما برعهده یک بخش بسیار حساس و مهم و البته دور از دیدرس با نام کلاچ (Clutch) قرار دارد.

کلاچ به کار رفته در عموم خودروهای دنده دستی یا به اصطلاح مَنوآل (Manual) از دیدگاه فنی از نوع فیریکشن (Friction) یا اصطکاکی تک‌دیسک خشک می باشد.

نوع گیربکس در جولیتا و میتو و 4C از نوع DCT یا دبل کلاچ است. همان‌طور که از تک‌تک این نام‌ها پیداست صفحه های این نوع کلاچ نیرو را از طریق اصطکاک منتقل کرده و با پس دادن حرارت تولیدی به هوای محیط، خود را خنک می‌کند. در خودروهای پیشرفته‌تر نظیر بسیاری از ابرخودروهای امروزی همچون آلفارومئو همین نوع سیستم کلاچ از دو دیسک و از جنس‌های متفاوت و قدرتمند‌تری چون سرامیک و یا فیبر‌کربن تشکیل می‌شود. در برخی از خودروهای دارای کاربری خاص نظیر خودروهای سنگین گاهی از سیستم خنک‌کاری روغنی برای خنک‌کردن کلاچ بهره می‌گیرند که در این صورت از آن با عنوان تک یا چند‌دیسکی روغنی یاد می‌شود.

معضلات کلاچ

در روز بسیاری از وقایع موجب ایجاد اختلال در عملکرد مجموعه کلاچ می‌شود. خرابی کلاچ نیز در دراز‌مدت می‌تواند آسیب‌دیدگی پیشرانه و مخصوصا جعبه دنده را به همراه داشته باشد و رانندگی را نیز برای شما مأیوس کننده کند. آنچه در ادامه به معرفی آن می‌پردازیم رایج‌ترین دلایل خرابی مجموعه کلاچ است.

1.تمام‌شدن دیسک کلاچ:

شاید خنده‌دار به نظر برسد اما دور از دیدرس بودن مجموعه کلاچ موجب می‌شود که به‌سادگی متوجه تمام‌شدن آن نشده و به‌موقع برای تعویض آن اقدام نکنید. جنس دیسک کلاچ‌ها معمولی شبیه به لنت ترمز است. با تمام‌شدن لنت کلاچ که وظیفه ایجاد اصطکاک با صفحه را برعهده دارد، انتقال نیرو ضعیف شده و دیسک بر صفحه ساییده می‌شود. تنبل‌شدن خودرو، افت شدید توان شتاب‌گیری، ضعف در کشش در سربالایی‌ها و ایجاد سر و صدا از مهم‌ترین علائم تمام‌شدن دیسک کلاچ است. از آنجایی که تعویض دیسک مستلزم باز‌کردن کامل جعبه دنده است، زمانی که به هردلیلی مجموعه جعبه دنده را باز می‌کنند، به منظور کاهش هزینه‌های بعدی دیسک را نیز با نمونه‌‌های کاملا نو تعویض می‌کنند. ادامه حرکت با دیسک تمام‌شده موجب خط افتادن و آسیب دیدن صفحه نیز می‌شود که وابسته به میزان و شدت آسیب‌دیدگی مالک را مجبور به تعویض آن نیز می‌کند. از آن گذشته تمام‌شدن دیسک موجب خرابی بلبرینگ که با صدای قیژ سنگینی همراه است را موجب میگردد. بی‌توجهی نسبت به این موضوع می‌تواند خوردگی و یا به اصطلاح کچل‌شدن برنجی‌های جعبه دنده را به همراه داشته باشد که تعمیر مجدد آن هزینه‌بردار است.

2.داغ شدن دیسک وصفحه:

عملکرد کلاچ خودرو‌ها از نوع اصطکاکی است. اصطکاک نیز با خود حرارت بسیار زیاد به همراه دارد. با افزایش شدید اصطکاک میان دیسک و صفحه در دراز‌مدت نه‌تنها میزان مصرف صفحه کلاچ افزایش چشمگیری پیدا می‌کند بلکه داغ‌شدن دیسک و صفحه موجب کاهش شدید اما موقت اصطکاک میان دیسک و صفحه شده و انتقال نیرو را با مشکل مواجه می سازد.حتی تا جایی که خودرو دیگر کشش کافی برای عبور از یک شیب با زاویه زیاد را ندارد.این معضل خود را در نیم‌کلاچ کردن‌های طولانی و پیاپی در ترافیک‌های سنگین و در سربالایی‌ها به وضوح نشان می‌دهد

و تنها راه حل آن قرار دادن لیور دنده در وضعیت N یا خلاص است تا دیسک و صفحه رفته رفته خنک شده و حرارت خود را به محیط پس دهند.

3.تاب برداشتن صفحه کلاچ:

سرد شدن ناگهانی صفحه کلاچی که داغ بوده است، موجب ترک و یا تاب برداشتن صفحه می‌شود. نفوذ ناگهانی آب (هر چند اندک) به گلدانی و پاشیدن آن بر صفحه موجب خنک شدن ناهمگون و ناگهانی آن و در نتیجه آن ترک و تاب برداشتن صفحه می‌شود. اگرچه این تاب و ترک به سادگی با چشم قابل تشخیص نیست‌ اما به دلیل برهم خوردن موازات دیسک با صفحه به دلیل تاب برداشتن و یا از دست رفتن سطح صاف و همگون صفحه به دلیل ترک برداشتن صفحه‌ هنگام نیم‌کلاچ کردن موجب پریدن و یا سرخوردن دیسک از روی صفحه می‌شود که ضربه‌های شدیدی بر مجموعه کلاچ و در نهایت کل اتاق خودرو وارد می‌کند و خودرو به اصطلاح زمان تعویض دنده ضربه میزند. اگر چه این مشکل با رها شدن کلاچ و تماس کامل دیسک و صفحه موقتا برطرف می‌شود اما در سربالایی‌ها که زمان نیم‌کلاچ طولانی‌تر است زمان این ضربه‌ها طولانی‌تر شده و در نتیجه در دراز‌مدت آسیب آن بر مجموعه انتقال نیرو شدیدتر است.

4.برهم‌خوردن تنظیم کلاچ:

عملکرد کلاچ گیری در خودروهای دارای گیربکس صفحه خشک , عموما بر دو نوع سیمی و روغنی میباشد اما این وظیفه در خودروهای آلفارومئو موجود در ایران بر عهده مکانیزمی به نام اکچیوتر ( عملگر ) گیربکس است که بسیار دقیق دقیق , حساس و پیچیده است میباشد که علاوه بر کلاچ گیری وظیفه تعویض دنده ها را درکوتاه زمان ممکن قادر میسازد .

مجموعه اکچیوتر گیربکس در صورت خرابی کیت کلاچ , قادر به کلاچ گیری صحیح نمیباشد و به اصطلاح معروف از تنظیم مطلوب خارج و تعویض دنده ها همراه با ضربه و یا در نهایت قادر به تعویض دنده نمیباشد .